ភ្លាមៗក្លាយជានិន្នាការមួយមហិច្ឆិតានៃការដកប្រាក់ដុល្លារនៃប្រទេសBRICSឈានមុខគេអាចបណ្តាលឱ្យ”ដំបងរបស់ពួកគេវាយខ្នងរបស់ខ្លួនឯង”?
De-dollarizationគឺប្រហែលគ្រាន់តែជានិន្នាការបណ្តោះអាសន្នប៉ុណ្ណោះ។ ប្រទេសដែលព្យាយាមផ្លាស់ទីឆ្ងាយពីប្រាក់ដុល្លារអាចរកឃើញថាការផ្លាស់ប្តូរនេះនឹងត្រឡប់មកវិញឆាប់ៗនេះ។អ្នកវិភាគទំនិញជើងចាស់ Jeffrey Christian ដែលជាស្ថាបនិកក្រុមហ៊ុន CPM Group បាននិយាយថា ការផ្លាស់ប្តូររូបិយប័ណ្ណនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសBRICSឈានមុខគេដូចជារុស្ស៊ីចិននិងឥណ្ឌអាចជាផលចំណេញនិងបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ពួកគេ។ទោះបីជាមានការខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការដកប្រាក់ដុល្លារជាបន្តក៏ដោយឥទ្ធិពលនៃ USD ទំនងជាមិនរលាយបាត់ឡើយ។ លោកបានសង្កត់ធ្ងន់លើប្រជាប្រិយភាពនៃប្រាក់ដុល្លារនៅក្នុងទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុ។នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយ Business Insider លោក Christian បាននិយាយថា៖«ខ្ញុំគិតថាការដកប្រាក់ដុល្លារគឺជាក្តីសុបិនរបស់មនុស្សមួយចំនួន ដើម្បីប្តូរទៅជារបបរូបិយប័ណ្ណពហុជាតិ។វាជាគំនិតដ៏អស្ចារ្យ ។ប៉ុន្តែពិបាកធ្វើខ្លាំងណាស់ ព្រោះរដ្ឋាភិបាល និងប្រទេសទាំងអស់នឹងត្រូវផ្លាស់ប្តូររបៀបចាត់ចែងលុយវិញ»។អ្នកវិភាគ Christian គឺស្ថិតក្នុងចំណោមក្រុមអ្នកសង្ស័យ de-dollarization នៅ Wall Street ពួកគេគិតថានិន្នាការនេះគ្រាន់តែជាឃ្លាឯកទេសប៉ុណ្ណោះ។ លោកបាននិយាយថាការលុបប្រាក់ដុល្លារគឺជារឿងមិនពិតនិងជារឿងមិនសមហេតុផល។លើសពីនេះ អ្នកវិភាគជើងចាស់រូបនេះ ក៏បានចង្អុលបង្ហាញពីផលវិបាកសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ប្រទេសដែល«ដាច់ខាត» មិនប្រើប្រាស់ប្រាក់ដុល្លារ៖
១.បញ្ហាការទូទាត់
ប្រទេសដែលមិនមានប្រាក់ដុល្លារមានហានិភ័យខ្ពស់នៃបញ្ហាការទូទាត់។ លោកបានផ្តល់ឧទាហរណ៍នៃប្រទេសឥណ្ឌាដែលទទូចឱ្យទិញប្រេងរុស្ស៊ីជាប្រាក់រូប្លិ៍និងឌីហាំ(dirham) (រូបិយប័ណ្ណអារ៉ាប់រួម)កាលពីឆ្នាំមុន។ នោះបានបង្ខំឱ្យនាវាដឹកប្រេងយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន៧គ្រឿងដែលជាប់ព្រំដែនឥណ្ឌាត្រឡប់ទៅរុស្ស៊ីវិញ ។ភាពចម្រូងចម្រាសកើតចេញពីការពិតដែលរូបិយប័ណ្ណផ្សេងទៀតមិនដូចដុល្លារអាមេរិក។ ក្រដាសប្រាក់បៃតងត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងទីផ្សារពិភពលោកហើយត្រូវបានកាន់កាប់ដោយធនាគារកណ្តាល។យោងតាមធនាគារសម្រាប់ការតាំងទីលំនៅអន្តរជាតិ(BIS) គិតត្រឹមខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ប្រាក់ដុល្លារត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុង៨៨%នៃប្រតិបត្តិការរូបិយប័ណ្ណប្រចាំថ្ងៃទាំងអស់។ហើយយោងតាមទិន្នន័យពីមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ(IMF)ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកមានចំនួន៥៤%នៃទុនបម្រុងរូបិយប័ណ្ណបរទេសសរុប។លោកChristianបាននិយាយថារូបិយប័ណ្ណផ្សេងទៀតដូចជាប្រាក់យន់របស់ចិនត្រូវបានចងដោយការគ្រប់គ្រងដើមទុនយ៉ាងតឹងរឹង។ នេះធ្វើឱ្យប្រាក់យ័នមានភាពទន់តិច ហើយដូច្នេះមិនសូវទាក់ទាញជាងប្រាក់ដុល្លារ។លោកបានកត់សម្គាល់ថាវាពិបាកក្នុងការបង្កើនសាច់ប្រាក់ងាយស្រួលនៃរូបិយប័ណ្ណដោយមិនបង្កឱ្យមានអតិផរណាខ្ពស់។
២.ប្រតិបត្តិការមានកំណត់
ប្រទេសដែលព្យាយាមដកប្រាក់ដុល្លារអាចរារាំងការនាំចូលនិងការនាំចេញរបស់ខ្លួន។ដោយសារតែUSDគឺជារូបិយប័ណ្ណដែលត្រូវបានជួញដូរយ៉ាងទូលំទូលាយបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក។ការមិនប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណនេះអាចកំណត់ជួរដៃគូពាណិជ្ជកម្មរបស់ប្រទេសមួយនិងប៉ះពាល់ដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ សេដ្ឋវិទូ UC-Berkeley បាននិយាយថាការបោះបង់ចោលប្រាក់ដុល្លារធ្វើឱ្យប្រទេសនេះកាន់តែផ្តាច់ទំនាក់ទំនងពីទីផ្សារអន្តរជាតិ។នេះអាចធ្វើអោយសេដ្ឋកិច្ចរបស់រុស្ស៊ីធ្លាក់ចុះ។
៣. ការបាត់បង់តម្លៃ
ធនាគារកណ្តាលប្រថុយនឹងការវិនិយោគមិនល្អនៅពេលកាន់កាប់រូបិយប័ណ្ណផ្សេងទៀត។ ដោយសារតែ USD គឺជាឃ្លាំងដ៏មានតម្លៃ។ យោងតាមសន្ទស្សន៍USDដែលវាស់វែងភាពរឹងមាំធៀបនឹងកញ្ចប់នៃរូបិយប័ណ្ណផ្សេងទៀត។USD មានភាពរឹងមាំខ្លាំងក្នុងរយៈពេល២០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ។ ដូច្នេះ អ្នកវិភាគ Christianបានកត់សម្គាល់ថាជម្រើសរបស់ធនាគារកណ្តាលក្នុងការដកUSDគឺជាកំហុសមួយ។លោក Christian ក៏មិនឃើញប្រទេស “ច្រើនពេក” លើពិភពលោកដកប្រាក់ដុល្លារជាទ្រង់ទ្រាយធំដែរលើកលែងតែករណីដូចជារុស្ស៊ី។ដោយសារតែប្រាក់ដុល្លារត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុលោកបានប៉ាន់ប្រមាណថាវានឹងចំណាយពេលរាប់ទសវត្សរ៍ដើម្បីជំនួសប្រាក់ដុល្លារពិតប្រាកដ។អ្នកជំនាញរូបិយវត្ថុផ្សេងទៀតក៏បានបង្ហាញទស្សនៈស្រដៀងគ្នានេះដែរ។ពួកគេជឿថាវានឹងចំណាយពេលយូរដើម្បីផ្តួលរំលំការគ្រប់គ្រងរបស់USDដោយសារតែរូបិយប័ណ្ណនេះមានភាពល្បីល្បាញជាកន្លែងសុវត្ថិភាព៕ប្រភពMI
